اهمیت سیستم تهویه در سالن مرغداری

سیستم تهویه مرغداری برای پرورش مرغ از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. طراحی سیستم تهویه مرغداری و انتخاب محل نصب هواکش در مرغداری یکی از مهم ترین مسائلی است که قبل از شروع پرورش مرغ، باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید. سیستم تهویه مرغداری به خاطر کنترل دمای سالن مرغداری، کنترل ورود و خروج هوای تمیز و تنظیم میزان رطوبت داخل سالن، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به بررسی سیستم تهویه مرغداری بپردازیم. اگر قصد راه اندازی واحد پروش مرغ و طیور را دارید توصیه می کنیم این مقاله را حتما مطالعه نمایید.

اهمیت سیستم تهویه در مرغداری

سیستم تهویه مرغداری، یکی از مهم ترین تجهیزات مورد نیاز سالن مرغداری می باشد. بازدهی سیستم تنفس مرغ ها، دو برابر سایر حیوانات است. تهویه مناسب برای جذب اکسیژن و دفع کربن دی اکسید و دیگر گاز های مضر در سالن مرغداری و پروش مرغ تاثیر بالایی دارد. اختلال در سیستم تهویه مرغداری، باعث تلف شدن مرغ ها خواهد شد. توجه داشته باشید که از فضولات مرغ، گاز آمونیاک و دیگر گاز های سمی مضر برای سلامتی مرغ تولید می شود. در ضمن مرغ ها هنگام دفع فضولات، رطوبت نیز از دست می دهند که موجب خیس شدن بستر مرغ و افزایش تجمع گاز های سمی می شود. با توجه به اینکه مرغ ها نیز مانند سایر پرندگان موجوداتی هوازی هستند، برای جذب غذا و هضم دانه به اکسیژن زیادی نیاز دارند. به همین خاطر سیستم تهویه مرغداری، در تامین اکسیژن مورد نیاز سالن مرغداری و دفع گاز های مضر برای سلامتی مرغ، نقش بسزایی دارد.

انواع تهویه مرغداری

طراحی سیستم تهویه مرغداری فقط برای جابجایی جریان هوا و تغییر دمای مرغداری نیست بلکه سیستم تهویه مرغداری، با هدف ایجاد شرایط استاندارد و مورد نیاز سالن مرغداری شامل از جمله وارد کردن اکسیژن کافی و دفع گاز های مضر انجام شده است. یکی از موارد مهم در کنترل شرایط پرورش مرغ، سیستم تهویه مرغداری می باشد. به طور کلی سیستم تهویه مرغداری به دو بخش تهویه مرغداری با سالن باز و تهویه مرغداری با سالن بسته، تقسیم می شود که در ادامه هر کدام را به طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.

تهویه مرغداری با سالن باز

در سالن های باز، برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید و مانع بارندگی با سقف پوشیده و دیوار های حصار کشیده شده توسط تور های فلزی طراحی شده اند. البته توجه داشته باشید که یک متر دیوار کشی از کف شده است. این سالن های مناسب مناطق با آب و هوای گرم و معتدل است. شرایط تهویه این سالن ها، غیر قابل کنترل بوده و به شرایط محیطی و آب و هوایی بستگی دارد.

تهویه مرغداری با سالن بسته

در سالن های بسته، اهمیت تهویه در مرغداری دو چندان می شود. تهویه هوای سالن مرغداری بسته، به دو صورت مکانیکی و طبیعی انجام می شود.

در سیستم تهویه هوای طبیعی، از نیروی باد برای گردش هوا و جایگزینی هوای گرم و سرد استفاده می شود. به گونه ای که هوای گرم و آلوده از سالن به بیرون رفته و هوای سرد و تمیز به داخل مرغداری می آید. این کار با استفاده از دریچه های سقفی و پنجره های دیواری ایجاد شده داخل سالن، انجام می شود. برای این کار که هزینه کمتری نسبت به تهویه هوای مکانیکی مرغداری دارد، پنجره های شمالی نیم متر پایین سقف و پنجره های جنوبی سالن یک متر پایین تر از سقف سالن تعبیه شده اند. در این روش هوای گرم و آلوده از قسمت شمالی سالن خارج شده و هوای تمیز از قسمت جنوبی سالن وارد می شود. البته به این نکته توجه داشته باشید که این نوع تهویه هوای مرغداری، مناسب مناطق با آب و هوای گرم و خشک نمی باشد و بهتر است در فصل سرد سال از این روش برای تهویه هوای سالن مرغداری استفاده نمایید.

در روش تهویه هوای مرغداری به صورت مکانیکی سه حالت تهویه هوای مکنده، تهویه هوای دمنده و تهویه هوا با فشار مساوی وجود دارد. در تهویه هوا با سیستم مکنده، با خروج هوای آلوده از سالن، هوای تمیز به داخل سالن مکیده می شود. مقدار هوای تازه ورودی در این روش برای هر کیلو مرغ بین 4 تا 7 متر مکعب می باشد. در این روش به دلیل تماس مستقیم هواکش ها با جریان هوای آلوده، هوای ورودی به سالن نیز کمی آلوده می شود.

در روش تهویه هوا دمنده، به وسیله هواکش ها هوای تازه و سرد به داخل مرغداری دمیده می شود. از مزیت های این روش می توان به بررسی دما، رطوبت و ضدعفونی کردن هوا قبل از ورود هوای تازه اشاره کرد. در این روش تهویه هوای آلوده با هواکش ها در تماس نیست و سیستم تنظیم هوا به صورت مرتب کار می کند.

در روش تهویه هوای مرغداری با فشار مساوی، تهویه هوای ورودی و خروجی سالن به صورت مساوی و توسط هواکش های سقفی انجام می شود.

به طور کلی سیستم تهویه هوای مرغداری بدین شرح می باشد.

1- تهویه هوای طولی و عرضی مرغداری: در روش تهویه هوای طولی، هواکش در طول سالن مرغداری و روبروی یکدیگر قرار می گیرند تا در طول سالن هوای تمیز جریان داشته باشد. در صورتی که در روش تهویه هوای عرضی، هوا توسط هواکش های سالن به صورت عرضی جریان دارد.

2- تهویه از سقف: محل نصب هواکش در مرغداری در این روش، سقف مرغداری است و با سیستم مکنده و دمنده، تهویه هوای مرغداری انجام می شود.

3- تهویه از کف: این روش تهویه هوای مرغداری که مناسب همه نوع آب و هوایی می باشد، کانال های تهویه هوا کف مرغداری و زیر دانخوری مرغ ها تعبیه شده اند تا هوای آلوده توسط مکنده به بیرون هدایت شود. این سیستم تهویه هوای مرغداری، در اکثر تهویه هوای مرغداری ها مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد فراوانی دارد.

نقش تهویه هوا در پرورش مرغ به خصوص پرورش مرغ گوشتی بسیار مهم است. توجه به تهویه هوای مرغداری یکی از مهم ترین نکات این کسب و کار است که از ضرر های مالی و تلفات و  از بین رفتن مرغ ها جلوگیری می کند.